Sztuczna inteligencja w praktyce: Szybki przewodnik po efektywnym wykorzystaniu AI w biznesie

Obserwuję, jak szybko ewoluuje świat sztucznej inteligencji. Co kilka miesięcy zmieniam swoje rekomendacje dotyczące systemów AI. Od ostatniego przewodnika zaszła jednak subtelna, ale znacząca zmiana w sposobie działania głównych produktów AI. Coraz częściej nie chodzi o to, który model jest najlepszy, ale o to, który całościowy system AI najlepiej sprawdzi się u większości ludzi. Dobra wiadomość jest taka, że wybór AI jest prostszy niż kiedykolwiek, bo masz do wyboru trzy doskonałe opcje. Wyzwanie natomiast polega na tym, że te systemy stają się naprawdę złożone w zrozumieniu. Postaram się pomóc ci w obu tych aspektach.

Zacznijmy od podstaw.

Wybór odpowiedniego systemu AI: Trzy filary dla profesjonalistów

Dla większości osób, które chcą poważnie wykorzystywać AI w biznesie, polecam wybrać jeden z trzech systemów: Claude od Anthropic, Gemini od Google oraz ChatGPT od OpenAI. Niezależnie od wyboru, zyskujesz dostęp do zaawansowanych i szybkich modeli, trybu głosowego, możliwości analizy obrazów i dokumentów, zdolności do wykonywania kodu, dobrych aplikacji mobilnych, możliwości tworzenia obrazów i wideo (choć Claude tutaj odstaje) oraz zdolności do głębokich badań (Deep Research). Niektóre z tych funkcji są darmowe, ale generalnie musisz liczyć się z kosztem około 20 dolarów miesięcznie, żeby uzyskać dostęp do pełnego zestawu potrzebnych funkcji. Postaram się podać ci kilka powodów, by wybrać jeden model zamiast drugiego, ale pamiętaj – z żadnym z nich nie popełnisz błędu.

Co z resztą? Nie będę w tym artykule omawiał specjalistycznych narzędzi AI (niektórzy uwielbiają Perplexity do wyszukiwania, Manus to świetny agent itp.), ale jest kilka innych opcji dla ogólnych systemów AI: Grok od xAI Elona Muska jest dobry, jeśli często korzystasz z platformy X, choć firma nie jest zbyt transparentna co do działania swojej AI. Microsoft Copilot oferuje wiele funkcji ChatGPT i jest dostępny dla użytkowników Windowsa, jednak trudniej kontrolować, których modeli używasz i kiedy. Chiński model DeepSeek r1 jest bardzo zdolny i darmowy, ale brakuje mu kilku funkcji w porównaniu do innych firm, a ja nie jestem pewien, czy utrzymają tempo rozwoju w dłuższej perspektywie. Więc dla większości ludzi radzę trzymać się Gemini, Claude’a lub ChatGPT.

Super! To była najkrótsza rekomendacja, jaką napisałem! Tyle że… wybór systemu to dopiero początek. Prawdziwe wyzwanie to skuteczne wykorzystanie tych coraz bardziej złożonych narzędzi.

Jak efektywnie korzystać z AI: Przewodnik krok po kroku

Spędzam sporo czasu z ludźmi, którzy próbują używać AI do pracy, i to nauczyło mnie, jak bardzo jest to zagmatwane. Dlatego chcę przeprowadzić cię przez najważniejsze funkcje i wybory, a także dać kilka praktycznych rad, jak faktycznie używać AI.

Wybór właściwego modelu AI

ChatGPT, Claude i Gemini oferują w swoich interfejsach wiele modeli AI, a wybór odpowiedniego jest kluczowy. Pomyśl o tym jak o wyborze między samochodem sportowym a pick-upem; oba to pojazdy, ale użyjesz ich do zupełnie różnych zadań. Każdy system oferuje trzy poziomy:

• Szybki model do swobodnej rozmowy: (Claude Sonnet, GPT-4o, Gemini Flash) – idealny do burzy mózgów czy szybkich pytań.
• Potężny model do poważnej pracy: (Claude Opus, o3, Gemini Pro) – do analizy, pisania, badań, kodowania.
• Niekiedy ultra-potężny model do najtrudniejszych problemów: (o3-pro, którego „myślenie” może zająć ponad 20 minut).

Większość systemów domyślnie ustawia szybki model, żeby oszczędzać moc obliczeniową. Musisz więc ręcznie przełączyć model w rozwijanym menu wyboru. Wyjątkiem jest Gemini, ale generalnie darmowe wersje tych systemów nie dają dostępu do najpotężniejszego modelu. Jeśli więc nie widzisz opcji, które opisuję, oznacza to, że korzystasz z darmowej wersji.

Do poważnej pracy używam modeli takich jak o3, Claude 4 Opus i Gemini 2.5 Pro. Mam też swoje ulubione modele do konkretnych zadań, które wykraczają poza te ogólne rekomendacje (na przykład GPT-4.5 to bardzo ciekawy model do pisania), ale dla większości osób trzymaj się tych, które wymieniłem.

Ważna uwaga o prywatności: Claude nie używa twoich danych do trenowania przyszłych modeli AI. Gemini i ChatGPT mogą to robić, chyba że korzystasz z korporacyjnej lub edukacyjnej wersji systemu. Jeśli chcesz mieć pewność, że twoje dane nigdy nie zostaną wykorzystane do trenowania modelu AI, możesz łatwo wyłączyć funkcje treningowe w ChatGPT bez utraty funkcjonalności, a w Gemini kosztem pewnych funkcji. Możesz również włączyć lub wyłączyć „pamięć” w opcjach personalizacji ChatGPT, co pozwala AI zapamiętywać rozproszone szczegóły na twój temat. Ja osobiście uważam, że system pamięci jest w tej chwili zbyt nieprzewidywalny, ale twoje doświadczenia mogą być inne.

Wykorzystanie Deep Research: Siła dogłębnej analizy

Deep Research to kluczowa funkcja AI, choć wielu ludzi jeszcze jej nie docenia. Narzędzia Deep Research są niezwykle przydatne, ponieważ potrafią tworzyć raporty bardzo wysokiej jakości. Często imponują one nawet profesjonalistom z branży informacyjnej (prawnikom, księgowym, konsultantom, badaczom rynku), z którymi rozmawiam. Zachęcam cię do wypróbowania raportów Deep Research w twojej dziedzinie, żeby zobaczyć, co mogą dla ciebie zrobić. Oto kilka innych przykładów zastosowań, które sam testowałem:

• Przewodniki po prezentach: „Co kupić wybrednemu 11-latkowi, który przeczytał całego Harry’ego Pottera, interesuje się muzeami nauki i uwielbia szachy? Podaj opcje, w tym miejsca, gdzie kupić w najlepszych cenach.”
• Przewodniki turystyczne: „Jadę na wakacje do Wisconsin i chcę odwiedzić unikalne miejsca, szczególnie skupiając się na serach. Przygotuj mi przewodnik.”
• Drugie opinie w prawie, medycynie i innych dziedzinach: Oczywiście, zawsze należy ufać swojemu lekarzowi czy prawnikowi bardziej niż AI. Jednak badania pokazują, że bardziej zaawansowane systemy AI bardzo dobrze radzą sobie z diagnozowaniem, mając zaskakująco niski wskaźnik halucynacji. Mogą więc być użyteczne jako drugie źródło informacji.

Aktywacja Deep Research

Raporty Deep Research nie są wolne od błędów, ale są o wiele dokładniejsze niż zwykłe zadawanie pytań AI, a cytowania zazwyczaj są poprawne. Warto też pamiętać, że każde narzędzie Deep Research działa nieco inaczej, ma swoje mocne i słabe strony. Włączenie opcji wyszukiwania internetowego w Claude i o3 sprawi, że będą działać jako mini narzędzia Deep Research, wykonując pewne badania internetowe, ale nie tak rozbudowane jak pełny raport. Google oferuje dodatkowe, ciekawe opcje po utworzeniu raportu, pozwalając na przekształcenie go w infografikę, quiz lub podcast.

Proste podejście do AI: Tryb głosowy

Łatwym sposobem na rozpoczęcie korzystania z AI jest tryb głosowy. Dwie najlepsze implementacje trybu głosowego znajdziesz w aplikacjach Gemini i ChatGPT (dostępnych również na stronie). Tryb głosowy Claude’a jest słabszy niż w pozostałych dwóch systemach. Co sprawia, że tryb głosowy jest tak świetny? Możesz po prostu prowadzić naturalną rozmowę z aplikacją, będąc w samochodzie czy na spacerze, i w ten sposób sporo zrozumieć, co te modele potrafią. Pamiętaj, że modele są zoptymalizowane pod kątem rozmowy (w tym wszystkie małe pauzy i wdechy, które mają sprawiać wrażenie, że rozmawiasz z osobą), więc w ten sposób nie masz dostępu do potężniejszych modeli. Rzadziej też przeszukują sieć, co zwiększa prawdopodobieństwo halucynacji, jeśli zadajesz pytania faktyczne. W przypadku ChatGPT, jeśli nie usłyszysz charakterystycznego „kliknięcia” (jak w 44 sekundzie nagrania), to AI nie wyszukuje nic w sieci.

Mimo to, killer feature trybu głosowego to nie naturalna rozmowa, a możliwość udostępniania ekranu lub kamery. Skieruj telefon na zepsute urządzenie, problem matematyczny, przepis, który właśnie gotujesz, albo napis w obcym języku. AI widzi to, co ty, i odpowiada w czasie rzeczywistym. Sam używałem tego do identyfikacji roślin podczas wędrówek, rozwiązywania problemu na ekranie, a nawet do uzyskiwania wskazówek kulinarnych, gdy moje ręce były całe w mące. Ta multimodalność to prawdziwa przyszłość, a większość ludzi używa trybu głosowego tak jak Siri. Omijają najlepszą część!

Tworzenie treści z AI: obrazy, wideo, kod i dokumenty

ChatGPT i Gemini stworzą dla ciebie obrazy na żądanie (Claude tego nie potrafi). ChatGPT oferuje najbardziej kontrolowane narzędzie do tworzenia obrazów. Gemini korzysta z dwóch różnych narzędzi do generowania obrazów: Imagen, bardzo dobry tradycyjny system generowania obrazów, oraz multimodalny system generowania obrazów. Generalnie, ChatGPT jest silniejszy w tym aspekcie. Natomiast w przypadku tworzenia wideo, Gemini Veo 3 jest bardzo imponujący, a ja mam kilka darmowych użyć dziennie (ale trzeba kliknąć przycisk „Video” w interfejsie).

Poprosiłem AI o coś w tym stylu: „stwórz mi zdjęcie wydry trzymającej znak z napisem ‘wydry są fajne, ale też utalentowanymi pilotami’. Wydra powinna też trzymać małego srebrnego Boeinga 747 ze złotymi detalami.” I efekty bywają zaskakujące!

Wszystkie trzy systemy potrafią tworzyć szeroki zakres innych danych wyjściowych, od dokumentów po analizy statystyczne, interaktywne narzędzia, symulacje, a nawet proste gry. Żeby Gemini lub ChatGPT robiły to niezawodnie, musisz wybrać opcję „Canvas”, gdy chcesz, by te systemy uruchamiały kod lub generowały osobne wyniki. Claude jest dobry w tworzeniu tego rodzaju wyników samodzielnie. Po prostu zapytaj, możesz być zaskoczony, co systemy AI potrafią stworzyć.

Praca z AI: Jak prowadzić konwersację?

Teraz, gdy masz już wybrany model, możesz zacząć z nim rozmawiać. Kiedyś detale promptów miały ogromne znaczenie, ale najnowsze modele AI, które rekomenduję, często potrafią zrozumieć, czego chcesz, bez potrzeby skomplikowanych komend. W rezultacie, wiele porad i trików dotyczących promptowania, które widzisz w internecie, nie są już tak istotne dla większości użytkowników. W Generative AI Lab na Wharton, gdzie prowadziliśmy badania, nasze analizy wykazały, że bycie uprzejmym dla AI nie wpływa znacząco na jakość odpowiedzi. Po prostu podchodź do rozmowy z AI w sposób swobodny, nie martwiąc się zbytnio o dobór idealnych słów.

To nie znaczy, że promptowanie to już żadna sztuka. Jeśli budujesz prompt dla innych, stworzenie czegoś, co działa powtarzalnie, wymaga prawdziwych umiejętności. Ale dla większości ludzi możesz zacząć, mając na uwadze kilka podstawowych zasad:

• Daj AI kontekst do pracy. Większość modeli AI zna tylko podstawowe informacje o użytkowniku i dane z bieżącej rozmowy. Nie pamiętają ani nie uczą się o tobie poza tym. Musisz więc dostarczyć AI kontekst: dokumenty, obrazy, prezentacje PowerPoint, a nawet po prostu wprowadzający akapit o sobie mogą pomóc – użyj opcji przesyłania plików i obrazów, kiedy tylko potrzebujesz. Niektóre AI (ChatGPT i Claude) mogą uzyskać dostęp do twoich plików i skrzynki pocztowej, jeśli im na to pozwolisz, a Gemini może uzyskać dostęp do twojego Gmaila. Możesz więc poprosić je o automatyczne wyszukanie odpowiedniego kontekstu, choć ja wolę podawać kontekst ręcznie.
• Bądź naprawdę precyzyjny w tym, czego chcesz. Nie mów: „Napisz mi mail marketingowy”. Zamiast tego powiedz: „Wprowadzam na rynek produkt SaaS B2B dla małych kancelarii prawnych. Napisz maila z zimną wiadomością, który odnosi się do ich specyficznych problemów z zarządzaniem dokumentami. Oto szczegóły produktu: [wklej]”. Albo poproś AI, żeby zadała ci pytania, które pomogą ci sprecyzować, czego chcesz.
• Dawaj instrukcje krok po kroku. Nasze badania wykazały, że to podejście, zwane promptowaniem „Chain-of-Thought”, nie poprawia już jakości odpowiedzi tak bardzo, jak kiedyś. Ale nawet jeśli nie pomaga aż tak dużo, to ułatwia zrozumienie, dlaczego AI wygenerowała daną odpowiedź.
• Proś o wiele rzeczy. AI się nie męczy ani nie obraża. Poproś o 50 pomysłów zamiast 10, albo trzydzieści opcji na poprawę zdania. Następnie zachęcaj AI do rozwijania tych, które ci się podobają.
• Używaj rozgałęziania (branching) do eksplorowania alternatyw. Claude, ChatGPT i Gemini pozwalają edytować prompty po uzyskaniu odpowiedzi. Tworzy to nową „gałąź” rozmowy. Możesz przełączać się między gałęziami za pomocą strzałek, które pojawiają się po edycji odpowiedzi. To dobry sposób, żeby nauczyć się, jak twoje prompty wpływają na konwersację.

Rozwiązywanie problemów: Czego unikać i na co zwracać uwagę

Zauważyłem też kilka dość częstych problemów, z którymi ludzie się borykają podczas korzystania z AI:

• Halucynacje: W pewnym sensie halucynacje są o wiele mniejszym problemem niż kiedyś, ponieważ AI się poprawiła, a nowsze modele lepiej sobie z nimi radzą. Jednak niezależnie od tego, jak dobra jest AI, nadal będzie popełniać błędy i podawać pewne odpowiedzi, które są błędne. Mogą też halucynować na temat swoich własnych możliwości i działań. Odpowiedzi są bardziej prawdopodobne, gdy pochodzą z większych, wolniejszych modeli, i jeśli AI przeprowadziła wyszukiwania w sieci. Ryzyko halucynacji jest powodem, dla którego zawsze polecam używanie AI do tematów, które rozumiesz, dopóki nie zorientujesz się w jej możliwościach i problemach.
• To nie magia: Pamiętaj, że najlepsze AI potrafią działać na poziomie bardzo inteligentnej osoby w niektórych zadaniach, ale obecne modele nie mogą zapewnić cudownych spostrzeżeń wykraczających poza ludzkie rozumienie. Jeśli AI wydaje się robić coś naprawdę niemożliwego, prawdopodobnie tego nie robi, tylko udaje, że tak. Podobnie, AI może wydawać się niezwykle wnikliwa, gdy pyta się ją o kwestie osobiste, ale zawsze należy podchodzić do tych spostrzeżeń z przymrużeniem oka.
• Rozmowa dwukierunkowa: Zawsze zachęcam do angażowania AI w interakcję. Nie proś tylko o odpowiedź, ale naciskaj na AI i kwestionuj ją. To tak, jakbyś rozmawiał z doradcą – zadawaj pytania, proś o rozbudowanie.
• Sprawdzanie błędów: AI nie wie „dlaczego” coś zrobiła, więc prośba o wyjaśnienie jej logiki nic nie da. Jeśli jednak znajdziesz problemy, ślad myślowy modeli AI może być pomocny. Jeśli klikniesz „pokaż myślenie”, możesz dowiedzieć się, co model robił przed udzieleniem odpowiedzi. To nie zawsze jest w 100% dokładne (faktycznie dostajesz podsumowanie myślenia), ale to dobry punkt wyjścia.

Twój pierwszy krok z AI: Praktyczne zadania na najbliższą godzinę

Wiesz już, od czego zacząć. Po pierwsze, wybierz system i zaakceptuj, że warto zapłacić te 20 dolarów miesięcznie (darmowe wersje to tak naprawdę dema, a nie pełnoprawne narzędzia). Następnie natychmiast przetestuj trzy rzeczy w ramach swojej realnej pracy:

1. Przełącz się na potężny model i daj mu złożone wyzwanie z twojej aktualnej pracy, z pełnym kontekstem. Prowadź interaktywną dyskusję, proś o konkretny rezultat – dokument, program czy schemat – i wprowadzaj zmiany, aż uzyskasz zadowalający wynik.
2. Wypróbuj Deep Research na pytanie, gdzie potrzebujesz wyczerpujących informacji. Może to być analiza konkurencji, pomysły na prezent dla kogoś konkretnego, albo dogłębna analiza techniczna.
3. Eksperymentuj z trybem głosowym podczas robienia czegoś innego – gotowania, spaceru, dojazdów do pracy – i zobacz, jak to zmienia twoją zdolność do przemyślenia problemów.

Większość ludzi początkowo używa AI jak Google: szybkie pytania, bez kontekstu, z domyślnymi ustawieniami. Ty teraz wiesz więcej. Daj AI dokumenty do analizy, proś o wyczerpujące opcje, używaj rozgałęziania, żeby eksplorować alternatywy, eksperymentuj z różnymi wynikami. Różnica między zwykłymi użytkownikami a power userami AI to nie umiejętność promptowania (to przychodzi z doświadczeniem). Chodzi o to, żeby wiedzieć, że te funkcje istnieją i używać ich w codziennej pracy.

Jeśli masz pytania dotyczące wdrożenia AI w swojej firmie, pamiętaj – jestem tutaj, żeby pomóc. Skontaktuj się ze mną, a wspólnie znajdziemy najlepsze rozwiązania!